COVID-19 sırasında okula dönüşte çocuğunuzun ruh sağlığını desteklemek

UNICEF | her çocuk için

Ebeveynler, okullar yeniden açılırken çocuklarının duyguları arasında kaybolmadan yönlerini bulmalarına nasıl yardımcı olabilir?

Koronavirüs salgını, günlük yaşamda büyük aksamalara neden oldu ve çocuklar da bu değişiklikleri derinden hissediyor. Pek çok öğrenci okula dönüşü memnuniyetle ve heyecanla karşılayacak olsa da, diğerleri endişe veya korku yaşayabilir. Size çocuklarınız okula dönerken deneyimleyebilecekleri karmaşık duygulardan bazıları arasında yönlerini bulmalarına yardımcı olacak ipuçları sunuyoruz.

Çocuğum okula geri dönmekten korkuyor. Onu nasıl rahatlatabilirim?

Okula başlamak veya yeni bir okul yılına başlamak, küresel bir salgını bir yana bırakın, en iyi zamanlarda bile stres yaratabilir. Onu endişelendiren şeyin ne olduğu ile ilgili açıkça konuşarak ve endişeli hissetmenin doğal olduğunu bilmesini sağlayarak onu rahatlatabilirsiniz.

Çocuklar, özellikle aylardır evde eğitimlerine devam ediyorlarsa, okula geri dönme konusunda gergin veya isteksiz hissedebilirler. Bu konuda dürüst olun. Örneğin, okulda maske takmak gibi bazı değişiklikler yaşayabileceklerini anlatın. Çocuklara ayrıca okuldayken arkadaşlarından ve öğretmenlerinden fiziksel olarak uzak durmak zor gelebilir. Bu durumda onları başka farklı bağ ve iletişim kurma yolları hakkında düşünmeye teşvik edebilirsiniz.

Öğrencilerin ve öğretmenlerin sağlıklarını korumak için uygulanan güvenlik önlemleri konusunda çocukların şüphelerini giderin ve çocuklara ellerini sabunla yıkayarak ve öksürük veya  hapşırma esnasında ağızlarını mendille kapatarak veya dirsek içine öksürüp hapşırarak mikropların yayılmasını önlemeye yardımcı olabileceklerini hatırlatın.

Çocuklara okula dönüşün olumlu tarafları hatırlatın. Arkadaşlarını ve öğretmenlerini (fiziksel olarak sınıfa dönüyorlarsa) görebileceklerini ve yeni şeyler öğrenmeye devam edebileceklerini anlatın.

Çocuğumun okulu, koruyucu materyaller giyilmesini tavsiye ediyor ve bu, çocuğumu daha çok geriyor. Ona ne söylemeliyim?

Empati ile yaklaşarak koronavirüs hakkında endişeli olduğunu bildiğinizi, ancak endişelerimiz ve duygularımız hakkında konuşmanın sağlıklı olduğunu söyleyin. Çocuklara, özellikle koşarken veya oynarken maske takmak zor gelebilir ve bu durum onları üzülebilir veya sinirlendirebilir. Ailenizin güvenliğini sağlamak için birçok yetişkinin çok çalıştığını söyleyerek çocuklarınızı rahatlatabilirsiniz. Bununla birlikte toplumumuzun daha savunmasız üyelerini korumak için hepimizin önerilen tedbirlere uymamız gerektiğini vurgulayın.

Çocuğumu telaşlandırmadan okuldaki önlemlere (sık sık el yıkama, fiziksel mesafe, maske takma vb.) uymaya nasıl teşvik edebilirim?

Çocukları COVID-19 ve diğer hastalıklardan korumak için en iyi yollardan biri, düzenli olarak ellerini sabun kullanarak yıkamaya teşvik etmektir. Bu konuda çocuğunuzu korkutup telaşlandıracak bir konuşma yapmanız gerekmez. Birlikte en sevdikleri şarkıyı söyleyerek veya dans ederek eğlenceli bir öğrenme ortamı yaratabilirsiniz. Mikropların görünmez olmasına rağmen halen etrafta olabileceklerini mutlaka anlamalarını sağlayın. Çocuklar neden ellerini yıkamaları gerektiğini anladıklarında, muhtemelen bu uygulamaya devam edeceklerdir.

Çocuklara öksürürken veya hapşırırken dirseklerinin içini kullanarak ağızlarını nasıl kapatacaklarını gösterebilir ve ateş, öksürük veya nefes darlığı çekiyor gibi hissetmeye başladıklarında durumu sizinle paylaşmalarını söyleyebilirsiniz.

>>  El yıkamakla ilgili bilmeniz gerekenleri buradan okuyabilirsiniz.

Çocuğum okula dönen yakın arkadaşlarıyla aynı grupta değil ve bu ona kendini daha da yalnız hissettiriyor. Sınıfa ve arkadaşlarına nasıl daha fazla bağlanabilir?

Çocuğunuzun okulu kademeli olarak açılmaya başlarsa, çocuğunuzu arkadaşlarından ayrılacağı fikri endişelendirebilir. Okullar güvenli olduğunda herkes için tekrar açılacağını söyleyerek çocuğunuzu rahatlatın. Okulların resmi olarak yeniden açılacağı duyurulduğunda, bunun ne zaman ve nasıl olacağı hakkında bilgileri onunla paylaşarak okula dönmeye hazırlanmasına yardımcı olun.

Çocuklarınızla, okulların tekrar kapanması gerekebileceğini önceden paylaşmak, ilerideki adaptasyon sürecine hazırlıklı olmalarına yardımcı olacaktır. Onlara, her yerde, okulda ve evde öğrenebileceklerini ve aynı zamanda çevrimiçi platformlarda arkadaşlarıyla iletişim kurabileceklerini ve birbirlerini destekleyebileceklerini hatırlatmaya devam edebilirsiniz.

Çevrimiçi oyunların, sosyal medya ve görüntülü sohbet programlarının güvenli bir şekilde ve takip edilerek kullanılması, evdeyken çocukların arkadaşlarıyla, ebeveynleriyle ve akrabalarıyla bağlantı kurmaları, öğrenmeleri ve oyun oynamaları için harika fırsatlar sağlayabilir. Ayrıca, çocuklarınızı bu kriz sırasında görüşlerini paylaşmak ve ihtiyacı olanları desteklemek için seslerini çevrimiçi olarak duyurmaları yönünde teşvik edebilirsiniz.

Çocuklarınızı, çevrimiçi egzersiz videoları ve fiziksel hareket gerektiren video oyunları gibi onları ayağa kaldıran ve hareket ettiren dijital araçlardan yararlanmaya teşvik edebilirsiniz. Çevrimiçi eğlenceyi, mümkünse dışarıdaki zaman da dahil olmak üzere çevrimdışı etkinliklerle dengelemeyi unutmayın.
 

Çocuğumun bu durumla nasıl başa çıktığını görmek için onu nazikçe nasıl kontrol edebilirim?

Çocuklarla yaptığınız konuşmalarda sakin ve proaktif(ön alıcı) olmanız önemlidir. Olanlarla nasıl başa çıktıklarını görmek için onlarla konuşun. Duyguları düzenli olarak değişecektir ve onlara bunun normal olduğunu gösterin.

İster okulda ister evde bakım verenler, çocukların yaşadıkları olumsuz duyguları güvenli ve destekleyici bir ortamda ifade etmelerine ve iletmelerine yardımcı olmak için oyun ve çizim gibi yaratıcı etkinlikler yaptırabilirler. Bu, çocukların öfke, korku veya üzüntü gibi zor duyguları ifade etmenin olumlu yollarını bulmalarına yardımcı olur.

Çocuklar duygusal ipuçlarını genellikle ebeveynler ve öğretmenler gibi hayatlarındaki önemli yetişkinlerden aldığından, yetişkinlerin kendi duygularını iyi yönetmeleri ve sakin kalmaları, çocukların endişelerini dinlemeleri, nazikçe konuşmaları ve güven vermeleri önemlidir.

>> COVID-19 sırasında ailenizin ruh sağlığını nasıl koruyabileceğinizi öğrenmek için buradan daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Çocuğum okula geri döndüğünde dikkat etmem gereken bir şey var mı?

Çocuğunuz okula döndüğünde fiziksel sağlığını ve öğrenme sürecini kontrol etmenin yanı sıra, stres ve endişe belirtilerine de dikkat etmelisiniz. COVID-19 çocuğunuzun ruh sağlığını etkiliyor olabilir ve zaman zaman bunalmış hissetmenin normal olduğunu göstermek önemlidir. Şüpheye düştüklerinde, empati ve destek ile bu süreci atlatabilirsiniz.

COVID-19 ile ilgili bazı yanlış bilgiler nedeniyle çocuklar okula döndüklerinde damgalanma ve zorbalık olaylarının artabileceğine dair genel endişeler ifade edilmektedir. Onlara, virüse yakalanmanınbir kişinin  neye benzediği, nereden geldiği veya hangi dili konuştuğu ile hiçbir ilgisi olmadığını açıklamalısınız. Okulda kendilerine isim takılırsa veya zorbalıkla karşılaşırlarsa, bunu güvenilir bir yetişkine söylemeleri teşvik edilmelidir. Çocuklarınıza, herkesin okulda ve çevrimiçi ortamda güvende olmayı hak ettiğini hatırlatın. Zorbalık, her zaman yanlıştır ve her birimiz nezaketi yaygınlaştırmak ve birbirimizi desteklemek için üzerimize düşeni yapmalıyız.

Çocuğum okulda ve çevrimiçi zorbalık konusunda endişeli, onunla bu konuda nasıl konuşabilirim?

Çocuğunuz şahsen veya çevrimiçi ortamda zorbalıktan endişe duyuyorsa, yalnız olmadığını ve sizinle veya güvendiği başka bir yetişkinle konuşabileceğini bilmesi gerekir. Çocuklarınızla zorbalık hakkında ne kadar çok konuşursanız, zorbalığa tanıklık ettiklerinde ya da  kendileri şahsen deneyimlediklerinde size o kadar rahat gelip durumu anlatırlar. Çocuklarınızla her gün konuşun ve okulda nasıl zaman geçirdiklerini, çevrimiçi faaliyetlerini ve ayrıca duygularını sorun. Bazı çocuklar duygularını sözlü olarak ifade etmeyebilir, bu nedenle bir şeyin yanlış gittiğini gösterebilecek endişeli veya agresif davranışlara da dikkat etmelisiniz.

Çocuklarınızla çevrimiçi ortamda nasıl güvende olacakları konusunda açıkça ve dürüstçe konuşmalısınız. Kiminle ve nasıl iletişim kurdukları ile ilgili açık bir şekilde konuşun. Nazik ve destekleyici etkileşimlerin değerini ve acımasız, ayrımcı veya uygunsuz iletişimin asla kabul edilemez olduğunu anladıklarından emin olun. Bunlardan herhangi birini yaşaması durumunda, bunu, hemen size veya güvendikleri başka bir yetişkine söylemeye teşvik edin. Çocuğunuzun içine çekildiğini veya üzüldüğünü veya bilgisayarını/telefonunu normalden daha fazla veya daha az kullandığını fark ederseniz, bu, çevrimiçi zorbalığa uğradığının bir işareti olabilir.

Ayrıca, çocuğunuzun gittiği okulun koruma ve zorbalık politikalarının yanı sıra uygun yönlendirme mekanizmalarını ve destek hatlarını bilmeniz de önemlidir.

>>  Çocuğunuzu COVID-19 salgını sırasında evdeyken çevrimiçi ortamlarda nasıl güvende tutabileceğinize ilişkin daha fazla bilgi almak için buradan yararlanabilirsiniz.

>>  Siber zorbalık: Nedir ve nasıl durdurulur?

UNICEF bu kararları verirken hükümetlere destek olmak için onlarla birlikte çalışmalar yürütüyor. Dünya Sağlık Örgütü, UNESCO ve Dünya Bankası ile birlikte çalışarak okulların yeniden açılmasıyla ilgili İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Arapça, Çince ve Portekizce dillerinde yeni kılavuz ilkeler (burada) yayınladık. Bu ilkeler, öğrencilerin, öğretmenlerin ve diğer personelin ve ailelerin güvenliğini korumak için sorulması gereken soruları ve okullar yeniden açılmadan önce, açılırken ve açıldıktan sonra atılması gereken adımları sunmaktadır.

heart UNICEF'in Türkiye dahil dünya çapında en zor durumdaki aileleri korumak için yürüttüğü Koronavirüsü Acil Durum çalışmasını desteklemek için tıklayın.