UNICEF Genel Direktörü Catherine Russell Ukrayna'daki insani durum hakkında Güvenlik Konseyi Brifingi 7 Mart 2022

"Sayın Ekselansları ve meslektaşlarım,

"Bugünkü toplantıyı düzenledikleri için Büyükelçi Thomas-Greenfield ve Büyükelçi Ferit Hoxha'ya teşekkürlerimi sunarım. Güvenlik Konseyi dönem başkanlığınız sırasında bu brifinge ev sahipliği yaptıkları için Büyükelçi Lana Nusseibeh ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne de teşekkür etmek istiyorum. 

"UNICEF Genel Direktörü olarak Güvenlik Konseyi'ne ilk kez brifing veriyorum. Ukrayna'da hızla kötüleşen durum ve çatışma, bunu gerekli hale getirdiği için üzgünüm. Çatışmalar, Ukrayna'nın çocukları üzerinde vicdanlara sığmayan bir etki yarattı.

"Ukrayna'da son sekiz yıldır devam eden çatışmalar, çocuklara şimdiden derin ve kalıcı zararlar verdi.

"Çatışmanın tırmanmasıyla birlikte, Ukrayna'daki 7,5 milyon çocuğa yönelik apaçık tehdit daha da büyüdü. Evler, okullar, yetimhaneler ve hastaneler saldırıya uğradı. Su ve sanitasyon tesisleri gibi sivil altyapılar zarar gördü ve milyonlarca insan temiz suya erişimden mahrum kaldı.

"Aileler genellikle saatlerce sığınaklarda, metrolarda veya bodrumlarda güvenlik ararken hayat birçoğu için yeraltına taşındı. Kadınlar, sınırlı tıbbi malzeme ile derme çatma doğum servislerinde doğum yapıyor. 

"Mağazaların çoğu kapalı, bu da insanların çocuk bezi ve ilaç gibi temel ihtiyaçlar da dahil olmak üzere temel ürünleri satın almasını zorlaştırıyor. Ve mağazalar açık olsa bile, sürekli bombardıman ve ateş nedeniyle milyonlarca insan yiyecek veya su için dışarı çıkmaya korkuyor.

"Silahlı çatışmanın yoğunlaşması, her geçen gün katlanarak artan ciddi insani maliyetler doğuruyor.

"Bugün itibarıyla OHCHR, Ukrayna'da 1207 sivilin hayatını kaybettiğini kaydetti. 24 Şubat'tan bu yana en az 27 çocuk öldü, 42 çocuk yaralandı. Sayısız daha fazlası ciddi şekilde travma geçirdi.

"Çatışmalar artık nüfusun yoğun olduğu bölgelere ve ülke geneline ulaştığından, çocuk ölümlerinin artmasını bekliyoruz.    

"Aynı zamanda yerinden edilme krizinin hızla büyümeye devam edeceğini öngörüyoruz. 

"Dün itibarıyla UNHCR, ev sahibi ülkelere kaçan 1,7 milyondan fazla mülteciyi bildirdi. Hareket halindekilerin yarısı çocuk. UNICEF, mülteci kabul eden ülkelerde onlara koruma ve yardım sağlamak için UNHCR ile yakın işbirliği içinde çalışıyor.

"Binlerce kadın ve çocuğun çatışmalardan kaçmak için geldiği Romanya-Ukrayna sınırından yeni döndüm. Bir anda evlerinden kaçmak zorunda kalan anneler ve çocuklarla tanıştım.

"Bana bildiğin her şeyi geride bırakmanın nasıl bir his olduğunu anlattılar. Kocalarını, babalarını ve yaşlı sevdiklerini bir daha ne zaman göreceklerini bilmeden bırakmak…

"Çocuklar aniden okuldan ayrılmaktan, çok sevdikleri oyuncakları kaybetmekten, korkunç top ve silah seslerinden bahsettiler. Pek çok çocuk derin bir travma yaşıyor.

"Sayın Ekselansları,

"UNICEF ve ortaklarımız, Ukrayna'da ve komşu ülkelerde hızla artan insani ihtiyaçları karşılamak için günde 24 saat çalışıyor. İçme ve hijyen için temiz su sağlamaktan, acil tıbbi hizmetler sağlamaya ve evlerinden edilmiş kişilere barınma ve koruma sağlamaya kadar birçok hizmet sunuyor.

"Şu anda Ukrayna'da UNICEF için çalışan 135 kadar kişi var ve ülke içindeki ihtiyaçları karşılamak için daha fazlasını gönderiyoruz. UNICEF tarafından desteklenen gezici çocuk koruma ekipleri; psikososyal bakım, ruh sağlığı desteği ve koruma hizmetleriyle çocuklara mümkün olan her yerde ulaşıyor.

"Ukrayna'da çalışma ortamı son derece karmaşık. Erişim kısıtlamaları ve hızla değişen cephe hatları, kritik sarf malzemeleri ve hizmetleri sağlamayı çok daha zor hale getiriyor. Sahadaki personelimizin güvenliği ve esenliği birinci önceliğimiz olmaya devam ediyor.

"Ayrıca, özellikle son haftalarda ağır darbe alan Donetsk ve Luhansk bölgelerinde çalışanlar olmak üzere, son derece zor güvenlik koşulları altında faaliyet göstermeye devam eden yerel ortaklarımıza ve diğer yerel insani yardım aktörlerine de dikkat çekmek istiyorum.

"Pazar günü UNICEF'in en çok etkilenen beş bölgede 22 hastaneye çocuklar ve anneler için hayat kurtaran 40 ton tıbbi malzeme ulaştırdığını söylemekten çok mutluyum.

"Bu ekipman, ebelik ve doğum kitleri, resüsitasyon ve cerrahi kitleri, sığınak hastaneleri için oksijen konsantratörleri ve ön saflardaki sağlık çalışanları için ilk yardım kitlerini içeriyor ve 20.000 çocuğun ve annelerinin ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek kadar malzeme barındırıyor. UNICEF, Sağlık Bakanlığı ile koordineli olarak diğer ihtiyaçları değerlendiriyor ve diğer gönderileri hazırlıyor.

"UNICEF ve ortaklarımızın ister Ukrayna'da ister hareket halinde olsun – nerede olursa olsun, her yerdeki çocukların acil ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çabaları hızla arttırmak için esnek kaynaklara ve güvenli, kesintisiz erişime ihtiyaçları var.

"UNHCR ile işbirliği içinde Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovakya Cumhuriyeti'ne ekipler yerleştirdik ve çocukların acil ihtiyaçlarını desteklemek için Romanya, Moldova ve Beyaz Rusya'da süregelen varlığımızı geliştirdik.

"Ev sahibi ülkelerde, çocukların ilk kayıt yaptırdığı sınır kapılarında 'Mavi Nokta' adlı güvenli alanlar oluşturmaya başladık. Bu merkezler, çocuklar ve aileleri için tek noktadan güvenli bir alan sağlıyor. Çocukların oynayabileceği yerler, psikososyal destek, temel hukuk danışmanlığı, eğlence kitleri ve hijyen ürünleri gibi bir dizi hizmet sunuyor. Geçen hafta bunlardan birini ziyaret ettim.

"Merkezlerdeki personel, refakatsiz ve ailesinden ayrı düşmüş çocukları da belirleyebiliyor. Ebeveyn bakımından yoksun çocuklar; ciddi şiddet, istismar ve sömürü riski altında. Bu çocuklar sınır ötesine taşındıklarında riskler katlanarak artıyor. İnsan ticareti riski de tırmanıyor.

"UNICEF ve UNHCR; tüm ev sahibi ülkeleri, Ukrayna'dan kaçan refakatsiz ve ailelerinden ayrı düşmüş çocukları kendi topraklarına girişlerine izin verdikten sonra tespit etmek ve kayıt altına almak için önlem almaya çağırdı.

"Hükümet sistemi aracılığıyla sağlanan geçici koruyucu aile bakımı ve diğer toplum temelli bakım, aileleri olmadan yerinden edilmiş çocukların korunmasına yardımcı olabilir. Ancak, acil durumlarda veya hemen sonrasında evlat edinmeye ilk çözüm yolu olarak başvurulmaması gerektiğini vurgulamak istiyoruz. Çocukları aileleriyle yeniden birleştirmek için her türlü çaba gösterilmelidir.

"UNICEF ayrıca Ukrayna içinde, kurumlarda ve yatılı okullarda okuyan, yarısı engelli olan yaklaşık 100.000 çocuğun güvenliği ve esenliği konusunda derin endişe duyuyor. Çocukları komşu ülkelerde ve ötesinde güvenli bir yere taşımak isteyen kurumlardan raporlar aldık. Bu gayet anlaşılabilir bir durum.

"Bu çocukların çoğunun yaşayan akrabaları veya yasal vasileri var. Bu çocukların hepsinin korunma hakkı var.

"Hayat kurtarmak için insani tahliyelerin gerekli olabileceğini kabul ediyoruz. Fakat akrabalarla iletişime geçerek bu çocukları güvenli bir yere taşımak için onay almak ve tehdit geçtiğinde aileleriyle yeniden birleştirmek için özel tedbirler alınmalıdır.

"Çatışmanın yayılmasıyla birlikte, mayınların ve patlayıcı savaş kalıntılarının çocuklara yönelik riskleri konusunda hepimiz son derece endişeli olmalıyız. Son zamanlardaki tırmanıştan önce bile, Doğu Ukrayna, dünyanın en çok mayınla kirlenmiş arazilerinden biriydi. Bu acımasız gerçek, hızla ülkenin diğer bölgelerine de yayılıyor.

"Ukrayna'daki çocuklar için elimizden gelen her şeyi yapmaya devam edeceğiz. Kalmayı ve hizmet sunmayı taahhüt ediyoruz. Ama sizin desteğinize ihtiyacımız var.

"Sayın Ekselansları ve meslektaşlarım,

"Bugünkü toplantıyı düzenledikleri için Büyükelçi Thomas-Greenfield ve Büyükelçi Ferit Hoxha'ya teşekkürlerimi sunarım. Güvenlik Konseyi dönem başkanlığınız sırasında bu brifinge ev sahipliği yaptıkları için Büyükelçi Lana Nusseibeh ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne de teşekkür etmek istiyorum. 

"UNICEF Genel Direktörü olarak Güvenlik Konseyi'ne ilk kez brifing veriyorum. Ukrayna'da hızla kötüleşen durum ve çatışma, bunu gerekli hale getirdiği için üzgünüm. Çatışmalar, Ukrayna'nın çocukları üzerinde vicdanlara sığmayan bir etki yarattı.

"Ukrayna'da son sekiz yıldır devam eden çatışmalar, çocuklara şimdiden derin ve kalıcı zararlar verdi.

"Çatışmanın tırmanmasıyla birlikte, Ukrayna'daki 7,5 milyon çocuğa yönelik apaçık tehdit daha da büyüdü. Evler, okullar, yetimhaneler ve hastaneler saldırıya uğradı. Su ve sanitasyon tesisleri gibi sivil altyapılar zarar gördü ve milyonlarca insan temiz suya erişimden mahrum kaldı.

"Aileler genellikle saatlerce sığınaklarda, metrolarda veya bodrumlarda güvenlik ararken hayat birçoğu için yeraltına taşındı. Kadınlar, sınırlı tıbbi malzeme ile derme çatma doğum servislerinde doğum yapıyor. 

"Mağazaların çoğu kapalı, bu da insanların çocuk bezi ve ilaç gibi temel ihtiyaçlar da dahil olmak üzere temel ürünleri satın almasını zorlaştırıyor. Ve mağazalar açık olsa bile, sürekli bombardıman ve ateş nedeniyle milyonlarca insan yiyecek veya su için dışarı çıkmaya korkuyor.

"Silahlı çatışmanın yoğunlaşması, her geçen gün katlanarak artan ciddi insani maliyetler doğuruyor.

"Bugün itibarıyla OHCHR, Ukrayna'da 1207 sivilin hayatını kaybettiğini kaydetti. 24 Şubat'tan bu yana en az 27 çocuk öldü, 42 çocuk yaralandı. Sayısız daha fazlası ciddi şekilde travma geçirdi.

"Çatışmalar artık nüfusun yoğun olduğu bölgelere ve ülke geneline ulaştığından, çocuk ölümlerinin artmasını bekliyoruz.    

"Aynı zamanda yerinden edilme krizinin hızla büyümeye devam edeceğini öngörüyoruz. 

"Dün itibarıyla UNHCR, ev sahibi ülkelere kaçan 1,7 milyondan fazla mülteciyi bildirdi. Hareket halindekilerin yarısı çocuk. UNICEF, mülteci kabul eden ülkelerde onlara koruma ve yardım sağlamak için UNHCR ile yakın işbirliği içinde çalışıyor.

"Binlerce kadın ve çocuğun çatışmalardan kaçmak için geldiği Romanya-Ukrayna sınırından yeni döndüm. Bir anda evlerinden kaçmak zorunda kalan anneler ve çocuklarla tanıştım.

"Bana bildiğin her şeyi geride bırakmanın nasıl bir his olduğunu anlattılar. Kocalarını, babalarını ve yaşlı sevdiklerini bir daha ne zaman göreceklerini bilmeden bırakmak…

"Çocuklar aniden okuldan ayrılmaktan, çok sevdikleri oyuncakları kaybetmekten, korkunç top ve silah seslerinden bahsettiler. Pek çok çocuk derin bir travma yaşıyor.

"Sayın Ekselansları,

"UNICEF ve ortaklarımız, Ukrayna'da ve komşu ülkelerde hızla artan insani ihtiyaçları karşılamak için günde 24 saat çalışıyor. İçme ve hijyen için temiz su sağlamaktan, acil tıbbi hizmetler sağlamaya ve evlerinden edilmiş kişilere barınma ve koruma sağlamaya kadar birçok hizmet sunuyor.

"Şu anda Ukrayna'da UNICEF için çalışan 135 kadar kişi var ve ülke içindeki ihtiyaçları karşılamak için daha fazlasını gönderiyoruz. UNICEF tarafından desteklenen gezici çocuk koruma ekipleri; psikososyal bakım, ruh sağlığı desteği ve koruma hizmetleriyle çocuklara mümkün olan her yerde ulaşıyor.

"Ukrayna'da çalışma ortamı son derece karmaşık. Erişim kısıtlamaları ve hızla değişen cephe hatları, kritik sarf malzemeleri ve hizmetleri sağlamayı çok daha zor hale getiriyor. Sahadaki personelimizin güvenliği ve esenliği birinci önceliğimiz olmaya devam ediyor.

"Ayrıca, özellikle son haftalarda ağır darbe alan Donetsk ve Luhansk bölgelerinde çalışanlar olmak üzere, son derece zor güvenlik koşulları altında faaliyet göstermeye devam eden yerel ortaklarımıza ve diğer yerel insani yardım aktörlerine de dikkat çekmek istiyorum.

"Pazar günü UNICEF'in en çok etkilenen beş bölgede 22 hastaneye çocuklar ve anneler için hayat kurtaran 40 ton tıbbi malzeme ulaştırdığını söylemekten çok mutluyum.

"Bu ekipman, ebelik ve doğum kitleri, resüsitasyon ve cerrahi kitleri, sığınak hastaneleri için oksijen konsantratörleri ve ön saflardaki sağlık çalışanları için ilk yardım kitlerini içeriyor ve 20.000 çocuğun ve annelerinin ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek kadar malzeme barındırıyor. UNICEF, Sağlık Bakanlığı ile koordineli olarak diğer ihtiyaçları değerlendiriyor ve diğer gönderileri hazırlıyor.

"UNICEF ve ortaklarımızın ister Ukrayna'da ister hareket halinde olsun – nerede olursa olsun, her yerdeki çocukların acil ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çabaları hızla arttırmak için esnek kaynaklara ve güvenli, kesintisiz erişime ihtiyaçları var.

"UNHCR ile işbirliği içinde Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovakya Cumhuriyeti'ne ekipler yerleştirdik ve çocukların acil ihtiyaçlarını desteklemek için Romanya, Moldova ve Beyaz Rusya'da süregelen varlığımızı geliştirdik.

"Ev sahibi ülkelerde, çocukların ilk kayıt yaptırdığı sınır kapılarında 'Mavi Nokta' adlı güvenli alanlar oluşturmaya başladık. Bu merkezler, çocuklar ve aileleri için tek noktadan güvenli bir alan sağlıyor. Çocukların oynayabileceği yerler, psikososyal destek, temel hukuk danışmanlığı, eğlence kitleri ve hijyen ürünleri gibi bir dizi hizmet sunuyor. Geçen hafta bunlardan birini ziyaret ettim.

"Merkezlerdeki personel, refakatsiz ve ailesinden ayrı düşmüş çocukları da belirleyebiliyor. Ebeveyn bakımından yoksun çocuklar; ciddi şiddet, istismar ve sömürü riski altında. Bu çocuklar sınır ötesine taşındıklarında riskler katlanarak artıyor. İnsan ticareti riski de tırmanıyor.

"UNICEF ve UNHCR; tüm ev sahibi ülkeleri, Ukrayna'dan kaçan refakatsiz ve ailelerinden ayrı düşmüş çocukları kendi topraklarına girişlerine izin verdikten sonra tespit etmek ve kayıt altına almak için önlem almaya çağırdı.

"Hükümet sistemi aracılığıyla sağlanan geçici koruyucu aile bakımı ve diğer toplum temelli bakım, aileleri olmadan yerinden edilmiş çocukların korunmasına yardımcı olabilir. Ancak, acil durumlarda veya hemen sonrasında evlat edinmeye ilk çözüm yolu olarak başvurulmaması gerektiğini vurgulamak istiyoruz. Çocukları aileleriyle yeniden birleştirmek için her türlü çaba gösterilmelidir.

"UNICEF ayrıca Ukrayna içinde, kurumlarda ve yatılı okullarda okuyan, yarısı engelli olan yaklaşık 100.000 çocuğun güvenliği ve esenliği konusunda derin endişe duyuyor. Çocukları komşu ülkelerde ve ötesinde güvenli bir yere taşımak isteyen kurumlardan raporlar aldık. Bu gayet anlaşılabilir bir durum.

"Bu çocukların çoğunun yaşayan akrabaları veya yasal vasileri var. Bu çocukların hepsinin korunma hakkı var.

"Hayat kurtarmak için insani tahliyelerin gerekli olabileceğini kabul ediyoruz. Fakat akrabalarla iletişime geçerek bu çocukları güvenli bir yere taşımak için onay almak ve tehdit geçtiğinde aileleriyle yeniden birleştirmek için özel tedbirler alınmalıdır.

"Çatışmanın yayılmasıyla birlikte, mayınların ve patlayıcı savaş kalıntılarının çocuklara yönelik riskleri konusunda hepimiz son derece endişeli olmalıyız. Son zamanlardaki tırmanıştan önce bile, Doğu Ukrayna, dünyanın en çok mayınla kirlenmiş arazilerinden biriydi. Bu acımasız gerçek, hızla ülkenin diğer bölgelerine de yayılıyor.

"Ukrayna'daki çocuklar için elimizden gelen her şeyi yapmaya devam edeceğiz. Kalmayı ve hizmet sunmayı taahhüt ediyoruz. Ama sizin desteğinize ihtiyacımız var.

"Sayın Ekselansları,

"Ukrayna'da çocukların başına gelenler ahlaki açıdan kabul edilemez bir durum. Bir annenin, iki çocuğunun ve bir arkadaşının sokakta cansız bir şekilde yatarken çekilmiş görüntüleri dünyanın vicdanını sarsmalı. Bu insanlar güvenli bir yere ulaşmaya çalışırkenhavan topuyla vurulmuş. Çocuklarımızı bu vahşetten korumak için harekete geçmeliyiz.

"UNICEF, bu Konseyin üyelerini, tüm taraflara çocukları saldırılardan koruma konusundaki yasal ve ahlaki yükümlülüklerini hatırlatmaya çağırıyor.

"Okullar, hastaneler, su ve sanitasyon tesisleri ve kritik enerji altyapısı da dahil olmak üzere çocukların bu çatışmayı atlatmasına yardımcı olmak için gerekli olan sivil altyapıya yönelik saldırılar konusunda son derece endişeliyiz. 

"Tüm tarafları bu korunan alanların yakınında savaşmaktan veya onları hedef almaktan ve çocuklar ve aileler için kritik hizmetleri kesintiye uğratabilecek siber saldırılardan kaçınmaya çağırıyoruz.

"Tüm taraflara, çocuklara zarar verme açısından en büyük riski oluşturan misket bombaları da dahil olmak üzere, nüfusun yoğun olduğu bölgelerde patlayıcı silahların kullanılmasından kaçınmaları çağrısında bulunuyoruz. Ve tüm tarafları, sivilleri kara mayınlarından ve patlayıcı savaş kalıntılarından kaynaklanan kontaminasyona bağlı daha fazla zarardan korumaya çağırıyoruz.

"UNICEF, bu Konsey'den tüm taraflara, insani yardım personelinin ve ekipmanının güvenliğini sağlama ve çalışmalara izin verme ve bunları kolaylaştırma yükümlülükleri konusunda güçlü bir mesaj göndermesini saygıyla rica ediyor.

"Bu aynı zamanda, yaptırımların ve diğer kısıtlayıcı tedbirlerin insani yardım faaliyetlerini engellememesini sağlamak anlamına da geliyor.

"Son olarak, Ukrayna'da devam eden askeri eylemlerin derhal askıya alınması çağrımızı yeniliyoruz. Ukrayna genelinde ihtiyacı olan tüm insanlara güvenli ve hızlı insani yardım sağlamak için ateşkese ve somut taahhütlere ihtiyacımız var.

"Bu; kritik insani yardım ve korumanın ihtiyaç sahiplerine ulaşmasına, en kötü etkilenen bölgelerdeki ailelerin yiyecek ve su bulmak, tıbbi bakım aramak veya güvenli bir yer bulmak için evlerini terk etmek üzere dışarı çıkmalarına da izin verecek.

"Sözlerime son verirken, UNICEF'in insani ilkelere bağlı bir insani yardım kuruluşu olduğunu vurgulamak isterim. UNICEF 8 yıldır Doğu Ukrayna'daki temas hattının her iki tarafında da çalışıyor. Ukrayna ve komşu ülkelerde ihtiyacı olan tüm çocuklara insani yardım ve koruma sağlamaya kararlıyız.

"Ancak bu vahşete bir son verilmeli.

 "Sayın Ekselansları, meslektaşlarım,

"Ukrayna'daki çocukların yardıma ve korunmaya ihtiyaçları var.

"Gerekli sarf malzemelerine ve diğer hayati desteğe ihtiyaçları var.

"Sağlık ve eğitim gibi temel sosyal hizmetlere erişime ihtiyaçları var.

"Geleceğe dair umuda da ihtiyaçları var.

"Ama her şeyden önce Ukrayna'daki çocukların barışa ihtiyacı var. Sürdürülebilir tek çözüm bu.

"Bugün size hitap edebilme fırsatı verdiğiniz için teşekkür ederim."