CENEVRE, 14 Aralık 2023 – Avrupa ve Orta Asya bölgesinde 2023’ün Ocak ayından 5 Aralık’a kadar 30.601 kızamık vakası bildirildi. 2022 yılında ise bu sayı sadece 909’du. UNICEF, aşıyla önlenebilir hastalık vakalarındaki yüzde 3266'lık bu artış konusunda ülkelere uyarıda bulundu.
Bunun yanı sıra, mevcut verilere göre, Avrupa ve Orta Asya'daki kızamık vakaları, 2023’ün sadece Ekim ve Kasım ayları arasında neredeyse iki katına çıktı. Bu rakamlar, durumun daha da kötüleşme eğilimi göstereceğine işaret ediyor. Bağışıklama oranlarındaki düşüşler nedeniyle, bölgede vaka sayısının artması bekleniyor.
UNICEF Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktörü Regina De Dominicis yaptığı açıklamada, "Kızamık vakalarındaki artış, bağışıklama kapsamındaki gerilemeyi net bir şekilde ortaya koyuyor. Söz konusu ciddi artış nedeniyle, çocukları bu tehlikeli ve ölümcül hastalıktan korumak için acil halk sağlığı önlemleri alınması gerekiyor” dedi.
Çocukların sağlığı üzerinde yıkıcı bir etkiye sahip olan kızamık, bazı durumlarda ölümcül sonuçlara da yol açabilmekte. Çocukların bağışıklık sistemlerinin zayıflamasına neden olarak onları zatürre de dahil olmak üzere birçok bulaşıcı hastalık karşısında daha savunmasız hale gelmelerine neden olabilmekte.
Mevcut verilere göre, bölgede kızamığın en yaygın görüldüğü ülke, 100 bin nüfus başına 69 vakayla Kazakistan. 2023 yılında Kazakistan’da toplam 13 bin 254 kızamık vakası bildirildi. Kazakistan’ı 100.000 kişi başına 58 ve toplam 3.811 vaka ile Kırgızistan takip ediyor. Geçen hafta ulusal kızamık salgını ilan eden Romanya'da ise 100 binde 9,6 ve toplamda bin 855 vaka bildirildi.
Kızamık vakalarındaki artışın temel nedeni, bölge genelinde aşılama oranlarındaki düşüşe bağlanabilir. Aşı talebindeki azalma, kısmen de olsa COVID-19 salgını sırasında ve sonrasında yanlış bilgilerin ve güvensizliğin artmasından kaynaklanmış olabilir. Sağlık hizmetlerinde aksamalar ve temel sağlık sistemlerinin zayıflaması da bu duruma yol açan faktörler arasında yer alıyor.
Güncel verilere göre, Avrupa ve Orta Asya'da yaklaşık 931.000 çocuk, 2019'dan 2021'e kadar rutin aşılarını kısmen ya da tamamen kaçırdı. Avrupa ve Orta Asya'da kızamığa karşı ilk doz aşı oranı, 2019 yılında yüzde 96 iken bu oran 2022'de yüzde 93'e düştü. Söz konusu çocuklar, rutin aşı yaşını geçtiklerinden dolayı, bu çocukların aşılarının tamamlanması için özel bir çaba gösterilmesi gerekiyor.
UNICEF, her çocuğa ulaşmak için bölgedeki ülkeleri acilen aşağıdaki önlemleri almaya davet ediyor:
- Tüm çocukların durumunu, özellikle de aşıları eksik olan çocukların ivedilikle tespit edilmesi ve bu çocuklara ulaşılması.
- Aşılara duyulan güveni arttırmaya yönelik kampanyalar da dahil olmak üzere çeşitli önlemlerle aşı talebinin güçlendirilmesi.
- Bağışıklama hizmetlerine ve birinci basamak sağlık hizmetlerine yönelik kaynak temininin önceliklendirilmesi.
- Sağlık çalışanlarına, inovasyona ve yerel üretime yönelik yatırımlar yoluyla sağlık sistemlerinin dayanıklılığının arttırılması.
UNICEF; bu konuda kanıt üretmek, hiç aşı olmamış ve aşısı eksik çocukları belirlemek, talep ve arz eğilimlerinden gerilemenin temel nedenlerini anlamak, bağlamına özel nedenleri ve risk faktörlerini değerlendirmek için hükümetler, Aşı İttifakı Gavi, Dünya Sağlık Örgütü ve diğer paydaşlarla birlikte çalışıyor. Elde ettiği kanıtları Avrupa ve Orta Asya'daki hükümetleri desteklemek, her çocuğun aşılanmasını sağlamaya yönelik stratejiler geliştirmek ve bu stratejileri uygulamak için kullanıyor.
###
Editörlere notlar:
Verilere aşağıdaki bağlantı üzerinden erişilebilir: https://www.who.int/teams/immunization-vaccines-and-biologicals/immunization-analysis-and-insights/surveillance/monitoring/provisional-monthly-measles-and-rubella-data
Aşı hayat kurtarır. Çocukların ölümcül hastalıklardan korunmak için aşıya ulaşmasını sağlamalıyız. Desteğinle başarabiliriz.