Yeni Yıl Bebekleri: Yeni yılın ilk gününde Doğu Avrupa ve Orta Asya'nın çeşitli ülkelerinde 15.700'den fazla çocuk dünyaya gelmiş olacak. Takvimler 2019’a yaklaşırken UNICEF ülkelere yeni doğan her çocuğun sağlık ve yaşam hakkını güvence altına almaları çağrısında bulundu
CENEVRE, 1 Ocak 2019 – UNICEF bugün yaptığı açıklamada eldeki verilere göre Yeni Yılın ilk gününde Doğu Avrupa ve Orta Asya’nın çeşitli ülkelerinde tahminen 15.758 bebeğin dünyaya gelmiş olacağını belirtti.
Dünyanın çeşitli kentlerinde eğlenmeye meraklı olanlar yalnızca yeni yıla değil insanlığın en yeni ve en küçük üyelerine de hoş geldin diyecek. Saatler gece yarısına geldiğinde Pasifik’teki Fiji muhtemelen 2019 yılının ilk bebeğine tanık olacak; ABD de sonuncusuna…
Ne var ki bölgedeki binlerce aile yeni bir doğumu kutlarken çok sayıda bebek de bir ayını bile çıkaramayacak.
2017 yılında Doğu Avrupa ve Orta Asya’da 39.000 bebek ilk 28 gün içinde yaşama veda etti. Başlıca ölüm nedenleri arasında ise çoğu kaliteli sağlık bakımı ve düşük maliyetli diğer müdahalelilerle önlenebilecek olan prematüre doğum, enfeksiyonlar ve asfiksi yer alıyor.
UNICEF Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktör Yardımcısı Philippe Cori: “Bu yeni yılın ilk gününde yaşama hakkından başlamak üzere her çocuğun her hakkını yaşama geçirme kararlılığı içinde olalım. Temel sağlık bakımına yatırım yapmamız halinde on binlerce bebeği kurtarabiliriz.”
2019 yılı aynı zamanda Çocuk Haklarına dair Sözleşme’nin otuzuncu yılı olacak. Sözleşmeye göre, hükümetlerin üstlendikleri yükümlülükler arasında kaliteli sağlık bakımıyla her çocuğu yaşatacak önlemler alınması da bulunuyor.
Son otuz yıl içinde Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkeleri çocuk ölümlerini azaltma konusunda küresel ilerlemenin ötesine geçip beş yaşından küçük çocuk ölümlerini 1990 yılından bu yana yüzde 80 azaltmıştır. Ancak, beş yaşından küçük çocuk ölümlerinin yarısı yaşamın ilk ayı içinde meydana geldiğinden yeni doğan ölümlerinin ele alınması bölgede önceliğini hala korumaktadır.
1 Ocak 2019, saat 7:07'de Endonezya'da, Rumah Awal Bros Hastanesi'nde 2,805 kg ağırlıkta doğan bebek. ©UNICEF/UN0269377/Siagian AFP-Services
UNICEF’in "Her çocuk yaşasın" kampanyası her anne ve yeni doğan her çocuk için sağlık alanında herkesin maddi gücünün yeteceği kaliteli çözümlere acilen yatırım yapılmasını öngörüyor. Yatırım yapılması gereken alanlar arasında sağlık kuruluşlarında su ve elektriğin her an bulunması, doğum sırasında anneye eğitilmiş sağlıkçıların nezaret etmesi; hamilelik ve doğum sırasında ortaya çıkabilecek komplikasyonlar için gerekli malzemelerin ve ilaçların hazır olması ve kızlarla kadınların daha iyi sağlık hizmeti talep edebilecek şekilde güçlendirilmeleri yer alıyor.
Cori sözlerini şöyle sürdürdü: “Dünya liderlerinin çocuk haklarını koruma taahhüdünde bulunmalarının üzerinden otuz yıl geçtikten sonra bile yeni doğan kayıplarımız fazla. Bu yıl, Doğu Avrupa ve Orta Asya’da dünyaya gelen her bebeğe yaşama, gülme, ağlama, oyun oynama ve büyüme şansı tanımak için çabalarımızı yenilememiz gerekiyor.”
Bu yılın başlarında BM Üyesi Devletler Astana Bildirgesi üzerinde anlaşmaya varmışlar ve sağlıkta tam kapsam için temel sağlık sistemlerini güçlendirme sözü vermişlerdi. Astana Bildirgesi, dünya liderlerinin temel sağlık hizmetlerini sahiplenme sözünü ilk kez verdikleri tarihi 1978 Alma-Ata Bildirgesini teyit etmektedir.
###
Editörlere notlar
1 Ocak 2019’da dünyaya gelen bebek sayısıyla ilgili bu analizde yer alan Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkeleri: Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Karadağ, Moldova Cumhuriyeti, Romanya, Rusya Federasyonu, Sırbistan, eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya, Türkiye, Türkmenistan, Ukrayna ve Özbekistan.
190 ülkedeki (Doğu Avrupa ve Orta Asya dâhil) doğumlar ve yaşam beklentisiyle ilgili yuvarlanmamış tahminler için tıklayın. Verilerde UNICEF World Data Lab ile birlikte çalışmıştır.
Doğumlarla ilgili tahminlerin dayandığı kaynak, BM Nüfus Tahminleri (2017) dönem göstergeleri ile yaşam tabloları. Bu veri tabanlarını esas alan Dünya Veri Laboratuvarı (WDL) her gün dünyaya gelen çocukları ve yaşam beklentilerini ülkelere göre hesaplıyor. Benzer yöntemler belirli bir kentte dünyaya gelen bebeklerle birlikte bölgesel tahminler için de kullanılıyor. Diğer veri kaynakları arasında ise BM verileri ve ulusal istatistikler yer alıyor.
Bu öyküye eşlik eden fotoğrafları indirmek için tıklayın.
12 zaman kuşağında dünyaya gelen 12 yeni yıl bebeğinin fotoğrafları için tıklayın.
UNICEF hakkında
UNICEF her çalışmasında tek tek her çocuğun haklarını ve esenliğini gözetir. Bu taahhüdü yaşama geçirmek için ortaklarımızla birlikte 190 ülkede ve bölgede çalışırken nerede olursa olsun her çocuğun yararına olmak üzere en güç durumdaki ve dışlanmış çocuklara ulaşmaya özel olarak odaklanıyoruz.
UNICEF çocuklara yönelik çalışmaları hakkında daha fazla bilgi için www.unicef.org/eca
Bizi Facebook ve Twitter’dan izleyin.
Daha fazla bilgi için:
Melanie Sharpe, UNICEF Avrupa ve Orta Asya (Cenevre), +41 79 834 7401, [email protected]